Blogs

AI als procesbegeleider: Een verrassend succesvol experiment in het hoger onderwijs

Gisteren heb ik een fascinerend experiment uitgevoerd in een eerstejaars PABO-ALO klas met AI in de rol als procesbegeleider voor studenten die in projectgroepen moeten samenwerken. Ik heb namelijk een GPT ingezet om studenten te begeleiden bij het maken van een samenwerkingscontract. De resultaten waren verrassend en veelbelovend, en laten mijns inziens zien dat de inzet van AI in deze procesrol veel kansen biedt voor het verrijken van het onderwijs.

De uitdaging en aanpak

Als docent zie ik vaak dat studenten de waarde van samenwerkingscontracten onderschatten. Deze contracten zijn bedoeld om afspraken vast te leggen over hoe studenten in projectgroepen zullen samenwerken. Helaas leidt het gebrek aan aandacht voor deze contracten vaak tot conflicten en onduidelijkheden later in het project. Dit komt omdat studenten er vanuit gaan dat ze elkaar zo aardig vinden dat het ‘wel goed gaat komen’.

Om dit probleem aan te pakken, heb ik de volgende aanpak ontwikkeld:

1.     Ik heb een GPT ontwikkeld voor contractbegeleiding. Hierin heb ik de context van het onderwijs (PABO-ALO onderwijs voor eerstejaars studenten die moeten samenwerken) meegegeven. Ik heb aangegeven dat een samenwerkingscontract vormgegeven moet worden, gebaseerd op het werk van Klaas Schermer in “De effectieve projectgroep”. De GPT is geïnstrueerd de studenten stapsgewijs door het contract heen te leiden.

2.     De GPT bevraagt studenten systematisch over belangrijke aspecten zoals taakverdeling, communicatie, deadlines en conflicthantering.

3.     Als studenten te algemene of onvolledige antwoorden geven, stimuleert de GPT hen om dieper na te denken en specifiekere afspraken te maken.

4.     Op basis van de input van de studenten stelt de GPT een gedetailleerd samenwerkingscontract op, dat als basis dient voor verdere discussie en verfijning.

De Resultaten

De uitkomsten van dit experiment waren zeer positief:

1.     Alle zes groepen in de klas gebruikten de GPT serieus en doelgericht. In tegenstelling tot mijn initiële zorgen, zagen de studenten het niet als een ‘shortcut’ om snel een contract te produceren, maar als een hulpmiddel om dieper na te denken over hun samenwerking.

2.     Studenten voerden levendige discussies over de vragen van de GPT en het resulterende contract. De AI-gestuurde vragen stimuleerden dus betekenisvolle gesprekken over verwachtingen, verantwoordelijkheden en potentiële uitdagingen in hun samenwerking.

3.     Een groep ervaarde het significante verschil tussen een ‘standaard’ ChatGPT-output en onze gespecialiseerde GPT. Deze groep had eerst zelf ChatGPT gebruikt om een contract te maken, maar merkte op hoe veel gerichter en effectiever de op maat gemaakte GPT was in het begeleiden van het proces.

Inzichten

Dit experiment leverde enkele verrassende en waardevolle inzichten op:

1.     AI-adoptie: Ruim 75% van de studenten had al een ChatGPT-account. Dit toont aan hoe snel AI-tools door studenten worden opgepikt en benadrukt het belang voor docenten om bij te blijven met deze technologische ontwikkelingen.

2.     Veranderd perspectief: Waar studenten AI voorheen vooral gebruikten voor ‘snelle oplossingen’ bij taken, zagen ze nu de waarde ervan in voor het leren. Dit illustreert hoe de juiste toepassing van AI kan leiden tot meer betrokkenheid en dieper leren.

3.     Ontdekking: Studenten waren verrast door het concept van een voorgeprogrammeerde GPT. Ze realiseerden zich dat AI-tools kunnen worden aangepast voor specifieke onderwijsdoeleinden, wat nieuwe perspectieven opende voor hun eigen leerproces.

4.     Enthousiasme: Er was oprechte waardering voor de leerondersteunende rol van AI. Studenten zagen in hoe AI hen kon helpen bij het structureren van hun gedachten en het verbeteren van hun samenwerking.

Conclusie

Dit experiment toont aan dat AI in de rol als procesbegeleider het onderwijs kan verrijken. Het stimuleert kritisch denken, bevordert discussies en verbetert de output, in dit geval een samenwerkingscontract. Ik vermoed dat dit komt omdat het stellen van (kritische) vragen door een chatbot studenten in de actie-stand zet. Wanneer ze een aantal stappen zelf van papier af moeten uitvoeren, kan het echt moeilijk zijn om een actieve houding te behouden. Maar de chatbot ‘schut ze telkens wakker’ als het ware.

Ik ben benieuwd naar jullie gedachten. Hebben jullie soortgelijke ervaringen opgedaan? Welke kansen en uitdagingen zien jullie? Deel je inzichten in de comments!

Scroll naar boven