Drie weken geleden deelde ik de eerste resultaten van een pilot waarbij afstudeerders extra AI-lessen krijgen. De ervaringen waren zeer positief. Nu, na een nieuwe lessessie, worden de effecten van deze nieuwe onderwijsaanpak nog duidelijker zichtbaar. En ze roepen belangrijke vragen op over de toekomst van ons onderwijs.

De groeiende kloof in het onderwijssysteem

Er ontstaat een groeiende kloof tussen het traditionele onderwijssysteem en de mogelijkheden die AI biedt. Deze week werd dit pijnlijk duidelijk toen de afstudeerders hun eerste versie van het Theoretisch Kader al hadden afgerond, terwijl de reguliere les over dit onderwerp nog moest plaatsvinden.

Deze versnelling creëert ook uitdagingen in de interactie met docenten. Waar docenten gewoonlijk een week nemen voor het geven van feedback, kunnen studenten deze feedback nu in enkele uren verwerken en staan ze te popelen om door te gaan. Het traditionele ritme van het onderwijs lijkt niet meer aan te sluiten bij het tempo waarop deze studenten kunnen werken en leren.

Onverwachte leereffecten

Een veel gehoorde zorg van docenten is dat studenten door AI-gebruik niet meer zouden nadenken of belangrijke vaardigheden zouden mislopen. De praktijk laat echter een ander beeld zien. Hoewel de studenten minder dan 10% van hun scriptie zelf schrijven, zijn ze juist intensiever bezig met de inhoud dan ooit.

Een treffend voorbeeld deed zich deze week voor. Bij het schrijven van hun prompts – die vaak meerdere pagina’s lang zijn – ontdekten de studenten inconsistenties tussen verschillende bronnen van instructies over het Theoretisch Kader. De instructies in het studieboek, op Teams en uit de les kwamen niet met elkaar overeen. In al mijn jaren als docent heeft nog nooit een student dit opgemerkt. Het illustreert perfect hoe de studenten nu op een hoger niveau naar hun werk kijken.

Nieuwe vaardigheden voor de toekomst

De impact van deze nieuwe werkwijze reikt veel verder dan alleen het schrijven van de scriptie. De studenten passen hun kennis van AI toe in alle facetten van hun studie en stage. Bij schoolprojecten gebruiken ze AI om dieper na te denken over hun persoonlijke ontwikkelingsdoelen, om scherpere doelgroep- en stakeholderanalyses te maken, en om complexe vraagstukken vanuit verschillende perspectieven te benaderen.

Binnen hun stageorganisaties zijn ze voortdurend op zoek naar mogelijkheden om AI slim in te zetten. Ze experimenteren met nieuwe werkwijzen, verhogen de efficiëntie van bestaande processen en tillen de kwaliteit van hun werk naar een hoger niveau. Waar veel organisaties nog zoekende zijn in hun omgang met AI, ontwikkelen deze studenten zich tot echte voorlopers. Mijn verwachting is dat zij binnen hun stageorganisaties een grotere impact zullen hebben dan reguliere studenten, juist omdat ze AI niet alleen kunnen inzetten, maar ook begrijpen hoe ze het verantwoord en effectief kunnen implementeren.

Reflectie en toekomstperspectief

Als docent moet ik bekennen: ik was aanvankelijk ook bezorgd dat studenten belangrijke vaardigheden zouden mislopen. De praktijk laat echter zien dat deze zorgen ongegrond zijn. Sterker nog, de studenten lijken beter voorbereid te worden op hun toekomstige werkveld dan ooit tevoren.

Ik gun elke student deze nieuwe manier van werken en leren. En ik gun elke docent de ervaring om te zien hoe studenten op deze manier groeien en zich ontwikkelen. Het wordt tijd dat we als onderwijsinstellingen serieus nadenken over hoe we ons onderwijs kunnen aanpassen aan deze nieuwe realiteit. Want één ding is duidelijk: de kloof tussen traditioneel onderwijs en de mogelijkheden van AI zal alleen maar groter worden als we niet meebewegen.

Het is niet de vraag óf we ons onderwijs moeten aanpassen, maar hoe we dat zo effectief mogelijk kunnen doen. Deze pilot laat zien dat we niet bang hoeven te zijn voor wat we verliezen, maar juist enthousiast mogen zijn over wat we kunnen winnen.

P.S. Wil je meer weten over de impact van AI in het onderwijs? Bezoek dan aivoordocenten.com, het platform dat Marcel en ik hebben opgezet om docenten te helpen bij het verantwoord implementeren van AI in hun lespraktijk. Je vindt er artikelen, GPTs voor docenten, best practices en nog veel meer.