Het nieuwe schooljaar start volgende week. Dit is het 3^de schooljaar waar we te maken hebben met generatieve AI in het onderwijs. Wat kunnen we verwachten? Hierbij mijn voorspellingen voor komend schooljaar.

Om enig overzicht te creëren in mijn verwachtingen,  verdeel ik het in enkele subcategorieën:

• Vooruitgang in mogelijkheden
• Impact op leerlingen/studenten
• Impact op docenten
• Impact op toetsing en onderwijs
• Overige (GPT-NL en wetgeving)

Vooruitgang generatieve AI

Een belangrijke vraag in dit geheel is hoeveel beter generatieve AI nog gaat worden. Wat betreft LLM’s is het niveau niet veel gestegen sinds ChatGPT 4 van maart 2023. In zo’n 1,5 jaar hebben we slechts incrementele verbeteringen gezien. We hebben vooral gezien dat er veel concurrenten zijn die op ongeveer hetzelfde niveau zitten (OpenAI, Anthropic, Google, Meta, X) en een enorme kostendaling. Een belangrijke nuance hierbij is dat de taalmodellen mogelijk ‘generationeel’ zijn en een grote update krijgen om de 2 jaar. De grote vraag is dus of de nieuwe generatie modellen vele malen beter gaan zijn of dat het blijft steken op het huidige niveau.

Mijn verwachting is dat we significant betere modellen gaan krijgen. Voor goedwerkende ‘agents’, robots die grote taken kunnen opsplitsen in subtaken en die zelfstandig voor je kunnen uitvoeren, is het nog te vroeg.  Voor het VO zal dit betekenen dat we AI-docenten kunnen maken die de theorie even goed beheersen als echte docenten. Op het HO zal dit betekenen dat studenten nog makkelijker tot de gewenste producten komen.

Het belang van het antwoord is voor de lange termijn niet te onderschatten. Maar voor het komend schooljaar, maakt het niet zoveel uit. Dan gaat het meer over hoe docenten en studenten ermee omgaan.

Impact op leerlingen/studenten

Mijn verwachting is dat het gebruik van generatieve AI zoals ChatGPT onder leerlingen en studenten nog meer gaat groeien. ChatGPT heeft nu sinds enkele maanden hun service zo aangepast dat zelfs gebruikers met een gratis account gebruik kunnen maken van hun beste model ‘4o’. Na zo’n 10 berichten gaat het over naar het dommere model en dit reset na enkele uren. Dit gaat impact hebben want zodoende kan iedereen dus het beste model gebruiken (en dat model is veel bruikbaarder dan het vorige model). En met slim prompten kan je met ongeveer 10 prompts een hele hoop doen.

Op het VO kunnen leerlingen dan bijvoorbeeld gratis gebruik maken van AI-docenten. We hebben een nieuwe site voor hen opgezet genaamd ‘aivoorleerlingen.nl’. Hier kunnen leerlingen gemakkelijk alle tutoren van alle vakken alle vragen stellen die ze maar hebben over hun vak. We gaan a.d.h.v. pilots onderzoeken wat de impact is voor zowel de leerling als de docent van deze mogelijkheden.

Bij het hoger onderwijs gaan studenten er steeds meer achter komen hoeveel je kunt bereiken met ChatGPT. Op het HBO kan je een gehele scriptie in een mum van tijd genereren. En dat kan van goede kwaliteit zijn zonder dat ook maar iemand kan zien dat het door  gen AI is gemaakt als je goed prompt. Ook hier gaan we pilots draaien om te onderzoeken wat dit voor effect heeft op het leerproces en de leeropbrengsten van de studenten.

Impact op docenten

Onder docenten gaat dit jaar het bewustzijn over generatieve AI flink omhoog. Docenten om mij heen krijgen steeds meer door hoeveel studenten deze tools al gebruiken. En krijgen door hoeveel impact dit gaat hebben op ons onderwijs en op onze toetsing. Dat gaat ook strijd opleveren bij een groep docenten die niet mee willen met deze nieuwe methodiek.

Qua eigen gebruik onder docenten zal het vooral stijgen onder een groep voorlopers. Bij de grootste groep zal het vooral liggen aan welke tools er makkelijk voorhanden zijn. Chatbot Copilot is bijvoorbeeld een zwakker dan ChatGPT of Claude en daardoor minder bruikbaar, terwijl veel docenten juist toegang hebben tot Copilot. In veel van de Microsoft Office producten zitten nog niet zoveel genAI toepassingen. Die gaan er zeker komen, bijvoorbeeld genAI in je email, in Powerpoint enzovoorts. Maar daar verwacht ik nog niet veel van komend jaar.

Impact op toetsing en onderwijs

De impact van genAI op toetsing is groot bij studies waar veel asynchrone toetsing is. Er zijn nog steeds onderwijsinstellingen/docenten die denken dat ze het gebruik van generatieve AI kunnen verbieden. Ik verwacht dat zij dit jaar in een vervelende strijd gaan komen met studenten en examencommissie. Als de student goed heeft geprompt, dan is er niet met zekerheid te achterhalen of genAI is ingezet.

 Verder verwacht ik dat veel studies vooral nog bezig gaan zijn met korte termijn oplossingen zoals het toevoegen van een mondeling. We gaan er dan meteen achter komen dat dit niet zo’n goede oplossing is.

Op de inhoud van het onderwijs zal generatieve AI waarschijnlijk bij de meeste studies nog geen invloed hebben. Al zullen er dit jaar wel meer mensen over gaan nadenken. Ik las laatst dat programmeren nooit meer hetzelfde zal zijn als ‘pre-chatGPT’. En wat denk je van de vakken Duits en Frans op het VO als we straks een oordopje hebben die alle talen rechtstreeks kan vertalen? Maar voor grote inhoudelijke veranderingen is het nog te vroeg. Wat dat betreft zal het veel afhangen van de vooruitgang van generatieve AI.

Overige (GPT-NL en wetgeving)

Twee andere factoren die invloed kunnen hebben op de impact van generatieve AI op het onderwijs zijn GPT-NL en wetgeving. Over het eerste kan ik kort zijn. Ik heb weinig hoopvolle verwachtingen van GPT-NL. Het is onbekend of het dit schooljaar uit gaat komen en ik vraag me ten zeerste af of het op een concurrerend niveau kan komen van de grote aanbieders. (ik hoop dat ik ernaast zit).

De wetgeving op AI is een interessante. Het lijkt erop dat de Europese wetgeving behoorlijk streng is in het gebruik van AI in het onderwijs. Dit zou de ontwikkeling en de adapatie van AI in het onderwijs kunnen tegenhouden. Ik denk echter ook dat we realistisch moeten zijn. Als er een technologie is die ons op allerlei manieren kan helpen, dan gaan lerenden en docenten manieren vinden om het alsnog in te zetten.

Conclusie

Hierbij mijn verwachtingen op een rijtje:

• We krijgen taalmodellen die significant beter zijn dan de huidige modellen.
• Nog meer leerlingen en studenten gaan generatieve AI gebruiken.
• Docenten blijven achterliggen qua gebruik van genAI op leerlingen en studenten.
• We gaan ondervinden dat het verbieden van genAI geen goede oplossing is. Dit geldt ook voor het toevoegen van een mondeling.
• Wetgeving tegen het gebruik van AI gaat een grotere factor spelen. We gaan echter allerlei manieren vinden om genAI toch in te zetten.

Wat zijn jouw verwachtingen?

AIvoordocenten.com

Op onze site aivoordocenten.com vind je allerlei materialen voor docenten om te leren omgaan met generatieve AI in ons vak. We hebben GPT’s voor docenten, prompts voor docenten, best practices, artikelen en nog veel meer.